စိုက်ရေးပျိုးရေးတွင် အေအိုင်ကို ကျွမ်းကျင်စွာသုံး
စိုက်ရေးပျိုးရေးတွင် အေအိုင်ကို ကျွမ်းကျင်စွာသုံး
Ministry of Information/ Naypyitaw / June 21, 2025

Artificial Intelligence (AI) ဆိုသည်မှာ ဖန်တီးပြုလုပ်ထားသည့် အသိဉာဏ်ဖြစ်ပြီး ရံဖန်ရံခါဉာဏ်ရည်တုဟူ၍ မြန်မာဘာသာ ပြန်ဆိုသည်။ သို့ရာတွင် နေ့စဉ်လူမှုဘဝနယ်ပယ်များတွင် အေအိုင်က တစ်စတစ်စ ကျယ်ပြန့်စွာ နေရာယူလာနေသလို ဉာဏ်ရည်တုဟူသော ဝေါဟာရထက် အေအိုင်ဟူ၍သာ ခေါ်ဝေါ်သုံးစွဲနေကြသည်ကို တွေ့ရသည်။ အေအိုင်သည် လူသားတို့၏ အသိဉာဏ်ကိုတုပထားပြီး ကွန်ပျူတာများနှင့် စက်ရုပ်များတွင် ထည့်သွင်းထားသည့် ပရိုဂရမ်များပင်ဖြစ်သည်။ အေအိုင်နည်းပညာသုံးစွဲထားသည့် စက်များက လူသားများကဲ့သို့ သင်ယူနိုင်ခြင်း၊ ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာသုံးသပ်နိုင်ခြင်း၊ ပြဿနာကို ဖြေရှင်းနိုင်ခြင်း၊ ဆုံးဖြတ်ချက်ချနိုင်ခြင်းတို့ ပြုလုပ်နိုင်စွမ်းရှိလာသည်။
အေအိုင်ကို Artificial Narrow Intelligence (ANI)၊ Artificial General Intelligence (AGI)၊ Artificial Super Intelligence (ASI) ဟူ၍ ပုံစံသုံးမျိုးခွဲခြားနိုင်သည့်အနက် လက်ရှိအခြေအနေတွင် ANI နည်းပညာက အရှိန်အဟုန်ရရှိနေခြင်းဖြစ်သည်။ ANI သည် ကျဉ်းမြောင်းသည့် အေအိုင်၊ အားနည်းသည့် အေအိုင်ဟုဆိုထားသော်လည်း လုပ်ငန်းတစ်ခုခုအတွက် အထူးဖန်တီးပြုလုပ်ထားသည့် အေအိုင်မျိုးဖြစ်ပြီး လတ်တလောတွင် နယ်ပယ်ကဏ္ဍအများအပြား၌ တွင်ကျယ်နေသည့် အေအိုင်ဖြစ်သည်။ AGI ခေါ် အထွေထွေအေအိုင်ကိုမူ အားကောင်းသည့် အေအိုင် (Strong AI) အဖြစ်သတ်မှတ်ထားပြီး လူသားတစ်ဦး၏ ဦးနှောက်အတိုင်း အလုပ်လုပ်နိုင်သည့် စွမ်းရည်ရှိမည့်အေအိုင်ဖြစ်သည်။ လောလောဆယ်တွင်မူ AGI သည် စိတ်ကူးထည်မျှသာဖြစ်ပြီး အကောင်အထည်ပေါ်မလာသေး။ ထို့အတူလူသားတို့၏ ဉာဏ်စွမ်းရည်ထက် ပိုမိုသည့် မဟာဉာဏ်ကြီးရှင်အေအိုင် (ASI) သည်လည်း အနာဂတ်တွင် ဖြစ်လာမည့်အခြေအနေတစ်ရပ်ဟုဆိုသည်။
လက်ရှိ ANI သည်ပင်လျှင် အားနည်းသည့်အေအိုင်၊ ကျဉ်းမြောင်းသည့်အေအိုင်၊ အလုပ်တစ်ခုကို အထူးပြုသည့် အေအိုင်ဟုဆိုစေကာမူ လူ့အဖွဲ့အစည်းအပေါ် ကောင်းကျိုး ဆိုးကျိုးအမျိုးမျိုးဖြင့် လှုပ်လှုပ်ရှားရှားဖြစ်နေစေသည်။ နယ်ပယ်အသီးသီးတွင် အေအိုင်နည်းပညာကို အသုံးပြုနေကြသည်နှင့်အမျှ အေအိုင်သည် လူတို့နှင့် ပို၍ပို၍ပတ်သက်လာနေသည်။ အေအိုင်ကို ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှုနယ်ပယ်တွင် ရောဂါရှာဖွေခြင်း၊ ကုသခြင်း၊ စီမံခန့်ခွဲခြင်း၊ လူနာစောင့်ရှောက်ခြင်း စသည်တို့တွင် အသုံးချလျက်ရှိသကဲ့သို့ စက်မှုကုန်ထုတ်လုပ်ငန်းများ၊ လူမှုကွန်ရက်များ၊ သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးလုပ်ငန်းများ၊ ဘဏ္ဍာရေးနှင့်ငွေကြေးဈေးကွက်များ၊ ဖျော်ဖြေရေးလုပ်ငန်းများ၊ ပညာသင်ကြားရေးလုပ်ငန်းများ စသည်ဖြင့် နယ်ပယ်များစွာတို့တွင် တစ်နေ့တခြား ပိုမိုသုံးစွဲလာနေသည်။
စိုက်ပျိုးရေးသည် နိုင်ငံ၏အဓိကစီးပွားရေးလုပ်ငန်းဖြစ်ရာ တောင်သူများအတွက် စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်မှုအထောက်အကူပြု အေအိုင်နည်းပညာပြန့်ပွားရေးလုပ်ငန်းကို စိုက်ပျိုးရေး၊ မွေးမြူရေးနှင့် ဆည်မြောင်းဝန်ကြီးဌာန၊ စိုက်ပျိုးရေးဦးစီးဌာနက ဆောင်ရွက်လျက်ရှိပြီး တောင်သူများအား အေအိုင်နည်းပညာများ ဖြန့်ဝေပေးလျက်ရှိကြောင်း သိရသည်။ စိုက်ပျိုးရေးနှင့်စပ်လျဉ်း၍ မိမိတို့သိရှိလိုသမျှကို အနားတွင် ဆရာတစ်ဆူရှိနေသကဲ့သို့ နေ့ညအချိန်အခါမရွေး အားမနာတမ်းမေးနိုင်သည့် အေအိုင်နည်းပညာကို တောင်သူလယ်သမားတိုင်း ရင်းနှီးကျွမ်းဝင်နေကြဖို့လိုသည်။ တောင်သူတို့ အေအိုင်ကို ကျွမ်းကျွမ်းကျင်ကျင် နေရာကျစွာ သုံးစွဲနိုင်ကြသည်နှင့်အမျှ စိုက်သမျှအထွက်တိုးကာ အကျိုးစီးပွားကြီးမားစွာ ဖြစ်ထွန်းနိုင်ကြပါမည့်အကြောင်း။ ။
မြန်မာနိုင်ငံအမျိုးသားလူ့အခွင့်အရေးကော်မရှင် သတင်းထုတ်ပြန်ချက်အမှတ် (၆/ ၂၀၂၅)
Posted on Jun 20, 2025Myanmar National Human Rights Commission Statement (6/ 2025)
Posted on Jun 20, 2025မြန်မာနိုင်ငံပြန်တမ်း
Posted on Jun 20, 2025နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီသည် အားကစားနှင့်လူငယ်ရေးရာဝန်ကြီးဌာန၊ လူငယ်ရေးရာဦးစီးဌာန ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ် ဦးကျော်စိုးမိုးကို အစမ်းခန့်ကာလ (၁) နှစ် ပြည့်မြောက်သည့်နေ့မှစ၍ အတည်ပြုခန့်ထားလိုက်သည်။