ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီး ဒေါက်တာဖေမြင့် ပဥ္စမအကြိမ်မြောက် ဧရာဝတီစာပေပွဲတော်ဖွင့်ပွဲအခမ်းအနား တက်ရောက်
ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီး ဒေါက်တာဖေမြင့် ပဥ္စမအကြိမ်မြောက် ဧရာဝတီစာပေပွဲတော်ဖွင့်ပွဲအခမ်းအနား တက်ရောက်
Ministry of Information/ မန္တလေး / November 09, 2019
မန္တလေး နိုဝင်ဘာ ၉
ပဥ္စမအကြိမ်မြောက် ဧရာဝတီစာပေပွဲတော် ဖွင့်ပွဲအခမ်းအနားကို ယနေ့နံနက် ၈ နာရီခွဲတွင် မန္တလေးမြို့ မန္တလေးတောင်ခြေအနီးရှိ မာကျူရာဟိုတယ်၌ ကျင်းပသည်။
ဧရာဝတီစာပေပွဲတော်အား မြန်မာစာပေကို ကမ္ဘာသို့ ထိုးဖောက်ရန်၊ မြန်မာစာရေး ဆရာ၊ စာရေးဆရာမများနှင့် နိုင်ငံတကာစာရေးဆရာ၊ စာရေးဆရာမများ ဆွေးနွေးခွင့် ရရှိပြီး မိမိတို့ စာပေယဉ်ကျေးမှုနှင့် အနုပညာများ ဖလှယ်နိုင်ရန်၊ ကျောင်းသား၊ ကျောင်းသူ များနှင့် ပြည်သူများ စာဖတ်ခြင်း အလေ့အထ ပိုမိုရှင်သန်ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်လာစေရန် ဟူသည့် ရည်ရွယ်ချက်များဖြင့် ကျင်းပခြင်းဖြစ်သည်။
ဧရာဝတီစာပေပွဲတော်သို့ ပြန်ကြားရေးဝန်ကြီးဌာန ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီး ဒေါက်တာ ဖေမြင့်၊ ဧရာဝတီစာပေပွဲတော် ဖြစ်မြောက်ရေးကော်မတီ နာယက ဗြိတိန်နိုင်ငံဆိုင်ရာ ဟောင်ကောင် ကောင်စစ်ဝန်ချုပ် Mr. Andrew Richard Heyn ၊ ပွဲတော်ဖြစ်မြောက်ရေး ဥက္ကဋ္ဌ ဦးနေအုပ် (စိန်ပေါလ်)နှင့် အဖွဲ့ဝင်များ၊ ပြည်တွင်း ပြည်ပမှ စာပေပညာရှင်များနှင့် စာပေချစ်သူများ တက်ရောက်ကြသည်။
ရှေးဦးစွာ မန္တလေးကိုယ်ပိုင်အထက်တန်းကျောင်းများအသင်းနှင့် ပုဂ္ဂလိကကျောင်းများမှ ကျောင်းသား၊ ကျောင်းသူများက ဧရာဝတီစာပေပွဲတော်ကို ဂုဏ်ပြုသည့်အနေဖြင့် သံစုံတီးဝိုင်း၊ သံပြိုင်သီဆိုမှုနှင့် တေးသရုပ်ဖော် တို့ဖြင့် ဖျော်ဖြေတင်ဆက်ကြသည်။
ထို့နောက် နိုင်ငံတော်၏ အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ထံမှ ဧရာဝတီ စာပေပွဲတော်သို့ ပေးပို့သည့် နှုတ်ခွန်းဆက်စကား ဗီဒီယိုဖိုင်ကို ပြသသည်။
နိုင်ငံတော်၏ အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ်ထံမှ ဧရာဝတီစာပေပွဲတော်သို့ ပေးပို့သည့် နှုတ်ခွန်းဆက် စကားတွင် ယခုဧရာဝတီပွဲတော်၌ စာပေချစ်မြတ်နိုးသူများနှင့်အတူတူ မရှိနိုင်သည့်အတွက် ဝမ်းနည်းပါကြောင်း၊ ဒီနှစ်ပွဲတော်သည် အထူးသဖြင့် လူငယ်နှင့် စာပေအကြောင်း ဖြစ်၍ မိမိ အင်မတန် စိတ်ဝင်စားပါကြောင်း၊ ဟိုအရင် တစ်နှစ်ကျော်ကာလ မန္တလေးတက္ကသိုလ်တွင် လူငယ် များ နှင့် စာပေဆွေးနွေးပွဲလုပ်တုန်းကလည်း လူငယ်များ သည် စာပေကို ဘယ်လောက်စိတ်ဝင် စားမှု ရှိသလဲဆိုတာ တွေ့ခဲ့ရလို့ အင်မတန် ဝမ်းသာပါကြောင်း၊ စာပေဆိုတာ မိမိမကြာခဏ ပြော သလို စာဖတ်ခြင်း၊ စာပေလေ့လာခြင်းသည် ကိုယ်ရဲ့ကမ္ဘာကြီး ကျယ်သွားဖို့ ၊ ကိုယ်မသိတဲ့၊ စိတ်မှန်း တောင်မှ မမှန်းဆဖူးတဲ့ ကမ္ဘာတွေ မြင်နိုင်ဖို့အတွက် ဖြစ်ပါကြောင်း၊ ဒီလို ကိုယ့်ကမ္ဘာကြီးကလည်း ကျယ်သွားဖို့ ၊ ကိုယ့်ဘဝလေး တစ်ခုတည်းတင်မဟုတ်ဘဲ၊ ကိုယ်ပတ်ဝန်းကျင် အသံတွေ မဟုတ်ဘဲ ကိုယ့်ပတ်ဝန်းကျင်နှင့် အင်မတန်မှ ဝေးလံသည့်နေရာမှာ၊ အင်မတန် ကွာခြားသည့် နေရာတွေမှာ ဘယ်လိုရှိကြသလဲ၊ လူတွေက ဘယ်လိုတွေးကြသလဲ၊ လူတွေက ဘယ်လိုနေကြသလဲ ဆိုတာကို သိရသည်ဆိုလျှင် မိမိတို့ ကမ္ဘာကြီးအတွင်းက လူသားအားလုံးသည် လူတစ်ဦး အပေါ်တစ်ဦး ပိုပြီး နားလည်နိုင်သည့် စာနာစိတ်များ ပွားများလာမည်ဟု ထင်ပါကြောင်း။
စာပေ၏ ရည်ရွယ်ချက်က တစ်ယောက်နှင့် တစ်ယောက် အမြင်ချင်း မတူပါကြောင်း၊ အခု ဒီလိုပွဲတော်မှာဆိုလျှင် မတူသည့် အမြင်များကို ဖလှယ်လို့ရပါကြောင်း၊ တချို့က စာပေတို့၊ အနုပညာတို့ဆိုတာ ပညာသက်သက်ဖြစ်ပြီး အနုပညာဆိုလျှင် အနုပညာသက်သက်၊ စာပေဆိုလျှင် စာပေသက်သက်၊ လူမှုရေးနှင့်မဆိုင်ဘူး၊ နိုင်ငံရေးနှင့် မဆိုင်ဘူး၊ ကျန်သည့်ကိစ္စများနှင့် မဆိုင် ဘူးဟု ထင်မြင်ခြင်းများ ရှိပါကြောင်း၊ နိုင်ငံ ရေးသမားတစ်ယောက်အနေဖြင့် မိမိ ပြောရမည်ဆို လျှင် စာပေသည် လူမှုရေးနှင့်လည်း ဆိုင်ပါကြောင်း၊ နိုင်ငံရေးနှင့်လည်း ဆိုင်ပါကြောင်း၊ လူ့ဘဝ နှင့် ဆိုင်သည့် ကိစ္စ ဖြစ်ပါကြောင်း၊ ဘယ်လို နိုင်ငံရေးတို့၊ လူမှုရေးတို့နှင့် ကင်းကွာနိုင်မလဲ၊ ဒါမျိုးတွေကိုလည်း ဆွေးနွေးစေချင်ပါကြောင်း။
မိမိတို့ နိုင်ငံကို အင်မတန်မှ တိုးတက်စေချင်ပါကြောင်း၊ အင်မတန်မှ ထူးထူးခြား ခြားကို တိုးတက်စေချင်ပါကြောင်း၊ ထူးထူးခြားခြား တိုးတက်ဖို့ဆိုလျှင် ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာကိုပဲ အားကိုးလို့မရ ပါကြောင်း၊ နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံသည် အင်မတန်မှ တိုးတက်ချမ်းသာသွားပြီး စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ တိုးတက်မှု မရှိရင်တော့ တကယ်တိုးတက်သည့် နိုင်ငံဟု ခေါ်၍မရပါ ကြောင်း၊ မိမိတို့၏ လူငယ်များသည် ကိုယ့် အနာဂတ်အတွက်၊ ကိုယ်နိုင်ငံ၏ အနာဂတ်အတွက် တွေးပြီး အခြားကိစ္စတွေထဲမှာ အပါအဝင် တွေးပြီး စာပေကို ဘယ်လို တိုး တက်အောင် လုပ်ရမလဲ၊ ဒီစာပေ လေ့လာခြင်းအားဖြင့် မိမိတို့ နိုင်ငံအတွက် ဘယ်လို အကျိုးပြုနိုင်မလဲ၊ မိမိတို့ နိုင်ငံမှတစ်ဆင့် ကမ္ဘာကြီးအတွက် ဘယ်လို အကျိုးပြုနိုင်မလဲ ဆိုတာကို စဉ်စားစေချင်ပါကြောင်း၊ တချို့ကတော့ ဒါကို သဘောတူမှာ မဟုတ်ပါ ကြောင်း။
စာပေအကြောင်း စဉ်းစားရင်း စာပေအကြောင်းသက်သက် ရေးနည်းရေးဟန် ဒါတွေကိုပဲ စဉ်းစားရမည်၊ ဇာတ်လမ်း စသည်ဖြင့် ဒီလိုအယူအဆများ ရှိပါကြောင်း၊ ဒါတွေ ကိုလည်း ဆွေးနွေး လို့ ရပါကြောင်း၊ အခုပွဲတော်တွင် ရောက်နေသည့် နိုင်ငံခြားမှ နေပြီး မိမိတို့ပွဲတော်ကို ပံ့ပိုးကူညီပေး သည့် မိတ်ဆွေများကိုလည်း ကျေးဇူးတင်ပါတယ်လို့ ပြောချင်ပါကြောင်း၊ အထူးသဖြင့် ကြုံတုန်း မိမိမိတ်ဆွေ Mr. Andrew Heyn တို့ကို နှုတ်ဆက်ချင်ပါကြောင်း၊ ဒီပွဲတော်ဖြစ်မြောက်ရေးအတွက် ဆရာကြီး ဦးနေအုပ်နှင့် အတူတူ လုပ်ပေးသည့်အတွက်လည်း ကျေးဇူးတင်ပါတယ်လို့ ပြောချင်ပါ ကြောင်း၊ နောင်လည်း မကြာခင်ကာလအတွင်း ပြန်ပြီးတော့ တွေ့ဆုံနိုင်လိမ့်မည်ဟု မျှော်လင့်ပါ ကြောင်း၊ ပွဲတော်ကို တက်ရောက်သည့် စာပေမြတ်နိုးသူအားလုံး အထူးသဖြင့် လူငယ်များအားလုံး စာပေအတွက်၊ နိုင်ငံအတွက်၊ တစ်ကမ္ဘာလုံးအတွက် အကျိုးရှိမည့်ကိစ္စရပ်များ ဆောင်ရွက်နိုင်ပါစေ ဟု ဆုတောင်းမေတ္တာပို့လိုက်ပါကြောင်း ဖော်ပြပါရှိသည်။
ယင်းနောက် ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီး ဒေါက်တာဖေမြင့်က အမှာစကားပြောကြားရာတွင် ဧရာဝတီစာပေပွဲတော်၏ တန်ဖိုးကို ပြောကြားလိုပါကြောင်း၊ ဧရာဝတီစာပေ ပွဲတော် ၂၀၁၃ ခုနစ် တွင် စတင်ကျင်းပချိန်က မိမိတို့ နိုင်ငံတွင် ထိုကဲ့သို့ပွဲတော်တစ်ခုကျင်းပရန် အကန့်အသတ်များစွာ ရှိပါကြောင်း၊ စာပေဟောပြောပွဲများသည်ပင် အခက်အခဲများဖြင့် ဆောင်ရွက်နေသည့်အချိန်တွင် နိုင်ငံတကာမှ စာပေသမားများကို ဖိတ်ခေါ်ပြီး ဆွေးနွေးပွဲ ပေါင်းစုံဖြင့် စာပေပွဲတော်ကျင်းပရန် ခက်ခဲသည့် အနေအထားတွင် သံအမတ်ကြီးနှင့် ဆရာဦးနေအုပ်တို့ဦးဆောင်ပြီး ပွဲတော်ကို ဖြစ်မြောက်အောင် ကျင်းပခဲ့ခြင်းဖြစ်ပါကြောင်း၊ ထိုအရာသည် မိမိတို့ တိုင်းပြည်ပိုမိုပွင့်လင်းမှုရရန် ဖွင့်ပေးလိုက်သည့် ပွဲတစ်ပွဲဖြစ်သည်ဟု ပြောနိုင်ပါကြောင်း။
ထိုနောက်ပိုင်းစာပေနယ်၌ လှုပ်ရှားမှုများတိုးတက်လာပါကြောင်း၊ မြန်မာစာပေသမားများ၏ လှုပ်ရှားမှုများ၊ နိုင်ငံတကာမှ စာပေသမားများနှင့် ပူးတွဲဆောင်ရွက်သည့် လှုပ်ရှားမှုများ တော် တော်များများ ရှိလာပါကြောင်း၊ မိမိအနေဖြင့်လည်း ရန်ကုန် ၊ မန္တလေး မှ မိတ်ဆွေစာပေ သမားများနှင့် ပူးတွဲ၍ ဧရာဝတီစာပေပွဲတော်ကဲ့သို့ နိုဘယ်- မြန်မာ စာပေပွဲတော်ကို ကျင်းပနိုင်ခဲ့ပါ ကြောင်း။
အလားတူ ပြန်ကြားရေးဝန်ကြီးဌာနကို မိမိ ရောက်ရှိလာသည့်အခါတွင်လည်း စာပေပွဲတော် များ ကျင်းပသည့်ဓလေ့ ထွန်းကားရန် ဆောင်ရွက်ပါကြောင်း၊ အထူးသဖြင့် ကလေးစာပေပွဲတော် များ ကျင်းပပါကြောင်း၊ ပြီးခဲ့သည့် ၃ နှစ်ကျော် ကာလအတွင်း မြန်မာနိုင်ငံအနှံ့အပြားတွင် ကလေး စာပေပွဲတော် ၆၀ ကျော် ကျင်းပခဲ့ပါကြောင်း၊ အချို့ပွဲများသည် ကြီးကျယ်စည်ကားပြီး လူဦးရေ သိန်းနှင့်ချီ၍ တက်ရောက်ပါကြောင်း၊ မန္တလေးမြို့တွင် ကျင်းပခဲ့သည့် ကလေးစာပေပွဲတော်သည် အစည်ကားဆုံးဖြစ်သည်ကို အားလုံးအသိ ပင် ဖြစ်ပါကြောင်း၊ မန္တလေးမြို့တွင် ကျင်းပခဲ့သည့် လူငယ်ဘက်စုံဖွံ့ဖြိုးရေးပွဲတော်သည် စာပေကို အခြေခံသည့် ပွဲတစ်ခုဖြစ်ပြီး နိုင်ငံတော်၏ အတိုင်ပင်ခံ ပုဂ္ဂိုလ်တက်ရောက်ခဲ့ပါကြောင်း။
စာပေပွဲတော်များ ကျင်းပလာသည့်အတွက် စာပေယဉ်ကျေးမှုဓလေ့များ ယခုအခါ ပြန့်ပွား အမြစ်တွယ်လာပြီဖြစ်ပါကြောင်း၊ မိမိတို့နိုင်ငံတွင် ပြီးခဲ့သည့် နှစ်ကာလများအတွင်း စာပေလှုပ်ရှား မှုများနှင့် စာပေဆိုင်ရာအဖွဲ့အစည်းများလည်း များပြားလာပါကြောင်း၊ စာပေဆိုင်ရာအဖွဲ့အစည်း၊ အသင်းအဖွဲ့များ အစီအစဉ်ဖြင့် လုပ်ကိုင်ဆောင်ရွက်သည့် လှုပ်ရှား မှုများလည်း များစွာရှိလာပါ ကြောင်း၊ စာအုပ်စာတမ်းများလည်း ပိုမိုထုတ်ဝေလာနိုင်သည်ကို တွေ့ရပါကြောင်း၊ တစ်နှစ်ကို စာအုပ်ပေါင်း ထောင်ဂဏန်းအရေအတွက် ထွက်ရှိနေပြီး ယနေ့ ခေတ်တွင် ရေးသားထားသည့် အသစ်များ၊ တစ်ချိန်က ပုံနှိပ်ထုတ်ဝေ ခွင့်မရခဲ့သည့် စာအုပ်များ၊ ပိတ်ပင်ကန့်သတ်ခံခဲ့ရသည့် စာအုပ်များ ပါဝင်ပါကြောင်း။
စာရေးသူအသစ်များ၊ အွန်လိုင်းမှ စာရေးသူများလည်း တိုးပွားလာပါကြောင်း၊ စာပေသည် ပြီးခဲ့သည့် နှစ် ကာလများအတွင်းတွင် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်လာနေသည်ကို ပြောကြား လိုခြင်းဖြစ်ပါ ကြောင်း၊ သို့သော် လိုအပ်ချက်များစွာ ရှိနေပါသေးကြောင်း၊ မိမိတို့ နိုင်ငံတွင် နိုင်ငံတကာစာပေကို နိုင်ငံခြားဘာသာ ၊ မိမိတို့တတ်နိုင်သည့် အင်္ဂလိပ်ဘာသာဖြင့် ကျကျနန လေ့လာနေသည့် စာပေ သမားအစုအဖွဲ့များ ရှိရန် လိုအပ်ပါကြောင်း၊ ထိုအပိုင်းတွင် တိုးပွားအောင် လုပ်ဆောင်ရန် လိုအပ်ပါ ကြောင်း။
ထို့ပြင် ကမ္ဘာတွင် စာအုပ်စာတမ်းအသစ်များ၊ သုတ၊ ရသ စာအုပ်များ၊ သိသင့်သိထိုက်သည့် စာအုပ်စာတမ်းများ နေ့စဉ်နှင့်အမျှ ထွက်ရှိနေပါကြောင်း၊ ထိုစာအုပ်များကို မြန်မာ ပရိသတ် သိရှိအောင် ဘာသာပြန်ဆိုပေးရန် လိုအပ်ပါကြောင်း၊ ဘာသာပြန်မှု အသင့်အတင့် ရှိသော်လည်း မလုံလောက်သေးဘဲ အိမ်နီးချင်းတိုင်းပြည်များနှင့် စာလျှင် အများကြီး နည်းနေပါသေးကြောင်း၊ မိမိ တို့တွင် နိုင်ငံခြားဘာသာမှ မြန်မာဘာသာသို့ ပြန်ဆိုသည့်အင်အား တော်တော်နည်းနေပြီး လေ့ကျင့် ပျိုးထောင်ရန် လိုအပ်ပါကြောင်း၊ နောက်တစ်ခုက မြန်မာစာပေယဉ်ကျေးမှု၊ မြန်မာနိုင်ငံ အကြောင်း များကို နိုင်ငံတကာက သိအောင် ရေးသားဖော်ပြရန် လိုအပ်ပြီး ထိုအပိုင်းတွင် နိုင်ငံခြားဘာသာမှ မြန်မာဘာသာ ပြန်ဆိုသည်ထက်ကို အားနည်းပါကြောင်း၊ မြန်မာအကြောင်းအရာကို နိုင်ငံခြား ဘာသာ၊ အင်္ဂလိပ်ဘာသာဖြင့် ရေးသားပေးနိုင်မည့် ပုဂ္ဂိုလ်များ အများကြီးလိုအပ်နေပြီး ပေါ်ထွန်း အောင် အများကြီး လေ့ကျင့်ပျိုးထောင်ရန်လည်း လိုအပ်ပါကြောင်း။
ယနေ့ ဧရာဝတီစာပေပွဲတော်သည် မြန်မာစာပေသမားများ နိုင်ငံတကာမှ စာပေသမားများ နှင့်တွေ့ဆုံ နှီးနှောဖလှယ်ခွင့်ရတဲ့ပွဲဟု နားလည်ပါကြောင်း၊ ထိုပွဲမှ တစ်ဦး နှင့်တစ်ဦး ချိတ်ဆက်ပြီး မိမိတို့၏ ရည်ရွယ်ချက်များကို အကောင်အထည်ဖော်နိုင်မည့် အခွင့်အလမ်းများရလိမ့်မည်ဟု ထင်ပါ ကြောင်း၊ ဧရာဝတီစာပေပွဲတော်သည် မြန်မာနိုင်ငံအတွက် အထူးသဖြင့် တန်ဖိုးရှိသည့် ပွဲဖြစ်သည် ဟု ထင်ပါကြောင်း၊ ထို့ကြောင့် ဧရာဝတီ စာပေပွဲတော် ဖြစ်မြောက်အောင် ကမကထပြု ဆောင်ရွက်ကြသူအားလုံးကို ကျေးဇူးတင်ပါ ကြောင်း ပြောကြားသည်။
ဆက်လက်၍ ဧရာဝတီစာပေပွဲတော် ဖြစ်မြောက်ရေးကော်မတီ နာယက ဗြိတိန်နိုင်ငံ ဆိုင်ရာ ဟောင်ကောင် ကောင်စစ်ဝန်ချုပ် Mr. Andrew Heyn နှင့် စာပေပွဲတော်ဖြစ်မြောက်ရေး ကော်မတီ ဥက္ကဋ္ဌ ဦးနေအုပ်(စိန်ပေါလ်) တို့က အမှာစကားပြောကြားကြသည်။
ထို့နောက် ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီး ဒေါက်တာဖေမြင့်သည် ခန်းမအပြင်ဘက်ရှိ ကာတွန်းဆရာ များ၏ ကာတွန်းလက်ရာများပြခန်း၊ ကဗျာရွတ်ဆိုပွဲများနှင့် စာအုပ်အရောင်း ဆိုင်များ၊ မာကျူရာ ဟိုတယ် ပထမထပ်၌ ကျင်းပသည့် ဘာသာရပ်အလိုက် စကားဝိုင်းများ၊ စာတမ်းဖတ်ပွဲများ၊ ဟောပြောပွဲများနှင့် အလုပ်ရုံဆွေးနွေးပွဲများကျင်းပနေမှုကို လှည့်လည် ကြည့်ရှုအားပေးသည်။
ပဥ္စမအကြိမ် ဧရာဝတီစာပေပွဲတော်၌ ပြည်ပမှ စာပေပညာရှင် ၃၀ ကျော်နှင့် ပြည်တွင်းမှ စာပေပညာရှင် ၁၀၀ ကျော်တက်ရောက်၍ စာပေနှင့် ယဉ်ကျေးမှုဆိုင်ရာ ၎င်းတို့၏ အမြင်နှင့် အတွေးအခေါ်များကို နိုဝင်ဘာ ၁၁ ရက်အထိ ဆွေးနွေးကြမည်ဖြစ်သည်။
(သတင်းစဉ်)